جواد معروفی، متولد ۱۲۹۱ در تهران، آهنگساز، پیانیست و رهبر ارکستر بود. نام مادرش “عـذرا” بود  و پدرش “موسی معـروفی” از شاگردان برگزیده ی درویش خان و از موسیقی دانان بزرگ دوره خود بود.

وی در چهارده سالگی در دوره ای که وزیری مدیرهـنرستان موسیقی بود، به آنجا رفـت و به تحصیل مشغول شد. به پیانو روی آورد و نزد خانم تاتیانا خاراطیان به یادگـیری تکـنیک نوازندگی پیانوی کلاسیک مشغول شد.

اتودها و پرلودهای شوپن، سوناتهای موتسارت، بتهوون، شوبرت و فـوگ های باخ را با مهارت می نواخت. در کنارموسیقی کلاسیک، موسیقی ایرانی را هـم ادامه داد و تحصیلات موسیقی را نزد عـلی نقی وزیری کامل کرد.

ازدواج و ورود به عرصه حرفه ای :

در هجده سالگی با “شـمس زمان” ازدواج کـرد که حاصل این ازدواج چهـار فـرزند به نامهای منوچهر ، شکوه زمان ( گـیتی ) ، ژیلا و فرهاد بود.

درسال ۱۳۱۲ ،زمانی که بیست و یک سال بیشتر نداشت، به دلیل استعداد شگـرفـش در موسیقی به استخـدام وزارت فـرهـنگ وقـت در آمد ، معـلم موسیقی مدارس تهران شد و به آموزش سلفـژ و دیکته موسیقی در هـنرستان پرداخت.

از بدو تاسیس رادیو در سال ۱۳۱۹ در آنجا هـم مشغول بکار شد  .با وجود آنکه  در آن موقع سنی نداشت ولی هـم نوازنده پیانو و هـم رهـبر ارکستر شماره یک بود.

در اولین ارکستر رادیو ، نوازنده هایی همچون  صبا، حبیب سماعی، حسین تهرانی، مرتضی نی داوود و استاد معروفی حضور داشتند.

از سال ۱۳۳۲ به سرپرستی موسیقی رادیو منصوب شد و هـمزمان با آن به عـضویت شورای عـالی موسیقی نیز در آمد. معـروفی هـمچنین رهـبر ارکستر شماره یک و رهـبر ارکستر بزرگ گـلها بود. او تنظیم آهنگ های شیدا، عارف، رکن الدین خان ، درویش خان و بسیاری دیگـر از آهـنگسازان معـروف ایرانی را به عـهـده داشت.

ترانه های خیام :

او در نواختن پیانو برای موسیقی ایرانی، از روش مشیر هـمایون بیشتر از مرتضی محجوبی اقـتباس می کرد. اما شیوه ای ویژه و یکتا داشت که تکـنیک در آن آشکار بود. معـروفی بیش از چهل سال سابقـه فعالیت در زمینه آهـنگسازی دارد.

معـروفی و پدرش نخستین کسانی محسوب می شوند که قـطعاتی در دامنه موسیقی ایرانی برای پیانو ساخته و تنظیم کرده اند. اولین قـطعه ای که مـعروفی ساخت “ترانه های خیام” بر اساس رباعـیات خیام بود که در سال ۱۳۱۵ اجرا شد.

از جمله خدمات فـرهـنگی و آموزشی استاد می توان به سال های تدریسش در دانشگاه تهران اشاره کرد. در آن زمان روش ساخت آهـنگ و فرم های اصیل موسیقی را تدریس می کرد.

جواد معروفی فردی فروتن، خوش مشرب و صمیمی بود. شاید بتوان گفت از جمله کسانی بود که درطول عمرهنری خود سعی وافری درآشتی موسیقی سنتی و غربی داشت.

استاد معروفی در سال های تدریسش در هنرستان موسیقی و دانشگاه تهران شاگردان به نامی همچون اردشیر روحانی، افلیا پرتو، انوشیروان روحانی، مهین زرین پنجه و … را تربیت کرد.

خودش  می گوید :

سبک من را انوشیروان روحانی، اردشیر روحانی، افـلیا پرتو، مهین زرین پنجه و ساسان محبی خوب می نوازند. آنها شاگردان خوبـم بوده اند. آنها هم موسیقی ایرانی و هـم موسیقی غـربی را می دانند.

موسیقی ایرانی را وقتی به شاگرد درس می دهـیـم که دست روان داشته باشد و موسیقی کلاسیک را زده باشد. چون موسیقی کلاسیک دست را روان و نت خوانی را قوی می کند. بعدا موسیقی ایرانی به او درس می دهـیـم، چون موسیقی ایرانی تکنیک مفصلی دارد.

درگذشت :

جواد معـروفی در بامداد روز سه شنبه شانزدهـم آذر ماه هـزار و سیصد و هـفـتاد و دو در تهران در گـذشت . پیکر او در قطعه هنرمندان بهشت زهرا تهران به خاک سپرده شده است.