تغییر زبان جستجو
A black and white photo of a man in a suit.

جهانگیر سرتیپ‌پور در تاریخ ششم آذرماه ۱۲۸۲ شمسی در محله سبزه میدان رشت به دنیا آمد.

سرتیپ پور ترانه سرا، نویسنده، هنرمند و سیاستمدار گیلانی از نبیره‌های امیر هدایت‌الله خان فومنی بود، شهردار رشت در سال‌های ۱۳۳۱  تا 1333 و نماینده رشت در دوره‌های ۲۱ و ۲۲ مجلس شورای ملی و از محققان و نویسندگان کوشای گیلان بود. سرتیپ‌پور عضو هیئت امنای سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران بود و در زمینه تأتر و نمایش و بازیگری نیز فعالیت داشت.

یکی از آثار او به نام «ویژگی‌های دستوری و فرهنگ واژه‌های گیلکی» که بسیاری از لغات اصیل گیلکی را در بر دارد نخستین کتابی است که در زمینه دستور گیلکی در ایران نگارش یافته‌است.

 

او در خانواده‌ای مالک به دنیا آمد. پدرش عزیزا… خان، مشهور به آقاخان، در قشون قزاق ایران سرتیپ دوم و آجودان سلطنتی بود و از اعقاب امیر هدایت خان، حاکم گیلان، ملقب به اُتُرخان رشتی بود. جهانگیر چهار سال بیشتر نداشت که پدرش را از دست داد و تحت سرپرستی مادرش قرار گرفت.

 

بعد از پیوستن به نهضت جنگل در زمرهٔ مبارزان میرزا کوچک خان درآمد و در جریان درگیری میرزا کوچک خان با جناح کمونیست‌های کودتاچی به جانبداری از میرزا پرداخت و به این جهت از سوی کودتاچی‌ها دستگیر و محکوم به اعدام شد و بر اثر حمایت آزادی خواهان رشت از مرگ نجات پیدا کرد. خانهٔ موروثی اش نیز در خیابان بیستون رشت به دست دولت انگلیس به آتش کشیده شد. سرتیپ پور پس از شکست نهضت جنگل به فعالیت‌های فرهنگی ـ هنری پرداخت. وی جمعیت «آکتوران آزاد» را تشکیل داد و بعد از اتحاد با جمعیت «ترقی ایران» با عنوان «جمعیت آزاد ایران» فعالیت‌هایش را ادامه داد. وی در دههٔ ۲۰ علیه نیروهای دمکرات آذربایجان و زنجان به کمک دولت شتافت و نهضت مقاومت گیلان را تشکیل داد و موجبات اتحاد عشایر گیلان و شاهسون را فراهم نمود و موقعی که ارتش فرقهٔ دموکرات پیش آمدند، قوای نهضت مقاومت گیلان با حملات مسلحانه، عوامل بیگانه را از زادگاه خود بیرون راندند. به خاطر این عمل در سال ۱۳۲۶ مفتخر به دریافت مدال درجه اول سلطنت شد.

از سال ۱۳۳۰ به مدت دو سال و چند ماه در زمان دکتر محمد صدیق از سوی انجمن شهر رشت به شهرداری این شهر منصوب شد.

 

نمایندگی مجلس :

جهانگیر سرتیپ پور در سال ۱۳۴۲ به نمایندگی مردم رشت در مجلس شورای ملی برگزیده شد.

 

 

فعالیتهای فرهنگی :

وی پیوندی ناگسستنی با آداب و سنن و فرهنگ قومی گیلان زمین داشت. مقاله‌ای نیز با عنوان «گیلان از دیدگاه هنر» به چاپ رسیده‌ است که در آن به موسیقی ایرانی پرداخته‌است.

 

همچنین وی ترانه سرای آهنگ های بسیاری بوده است، ‌از جمله آهنگ خروسخوان (به آهنگسازی حبیب الله بدیعی) (برای فیلم خورشید می درخشد) و….

 

جهانگیر سرتیپ پور در هفتم آذرماه ۱۳۷۱ شمسی در تهران چشم از جهان فروبست و در قبرستان سلیمان داراب رشت به خاک سپرده شد.

مطالب مرتبط با این شخص