امین الله رشیدی، یکی از خوانندگان خوش ذوق، زنده دل، خوش پوش و بسیار دوست داشتنی کشورمان ایران می باشد. ایشان با نوآوری در تلفیق موسیقی کلاسیک ایرانی و موسیقی مدرن، سبکی از ترانه سازی را خلق کرد که مهر و موم به نام خود ایشان می باشد. استاد رشیدی علاوه بر خوانندگی، آهنگسازی هم می کرد، همچنین طبع شاعری نیز داشت و چندین شعر به نام او به ثبت رسیده است. وی در دوران فعالیت خود در زمینه نویسندگی نیز دستی بر قلم داشته و مقالات زیادی از او در نشریات مختلف به چاپ رسیده است. از معروف ترین مقالات او نقد کتاب «شعر نو، از آغاز تا امروز» نوشته محمد حقوقی بوده است. وی سه کتاب نیز با عنوان های عطر گیسو، از کاشان تا کاناری و ایران در رهگذری از زمان به رشته تحریر در آورد. در کتاب از کاشان تا کاناری به توصیفی از سفرهای پرشمار خود به کشورهای اروپایی با تلمیحی از طنز و انتقادهای ادبی پرداخته است. رشیدی اولین خواننده ای بود که با خط نت بین المللی آشنایی یافت.
امین الله رشیدی در چهارمین روز از اردیبهشت ماه ۱۳۰۴ هجری شمسی، در روستای راوند کاشان دیده به جهان گشود. روستای راوند در آن زمان چیزی حدود ده کیلومتر با شهر کاشان فاصله داشت. در پنجاه سال گذشته و با گسترش بافت شهری، امروزه این روستا به شهر پیوسته و جزء بافت شهری به حساب می آید. وی در خانواده ای فرهیخته متولد شد. مادر ایشان دختر شاعر ستوده شده اواخر سده ۱۳ مرحوم ادیب بیضایی کاشانی بود. برادر ایشان نیز از روزنامه نگاران سرشناس وقت بوده است.
امین رشیدی در چهار ماهگی به همراه خانواده به کاشان آمد و تحصیلات مدرسه ای خود را در این شهر گذراند. اولین هنری که توجه او را به خود جلب کرد هنر نقاشی و طراحی فرش بود. کاشان همواره یکی از قطب های دارای صنعت فرش در جهان بوده و سالهاست از این شهر انواع فرشهای دستی و ماشینی به کشورهای جهان صادر می شود.
او در کارگاه اساتید نقاش فرش، محمد دبیر الصنایع و حسن نقش پور اراکی مشغول شد و به یادگیری این هنر اصیل پرداخت. فرش و آینده او میرفت که به پیوندی ناگسستنی ختم شود که صدای تار استادش حسن نقش پور، روند زندگی او را عوض کرد. همزمان که در زمینه نقش فرش فعالیت می کرد، مقدمات نوازندگی ساز تار را کمی از استاد خود آموخت.
شروع فعالیت حرفه ای
امین الله رشیدی در سن ۲۱ سالگی برای همیشه به تهران مهاجرت نمود. او با شنیدن صدای خوانندگان مختلف بر روی صفحات گرامافون، اندکی با ردیف موسیقی ایرانی آشنا گردید و پس از آن پیگیر این آشنایی شد. به همین منظور در کلاس های شبانه هنرستان موسیقی تهران شرکت کرد و به صورت محدود نزد استاد بلند آوازه، موسی معروفی به یادگیری اصول نت خوانی پرداخت. در همین حال تئوری آواز را در همان مکان نزد دکتر مهدی فروغ فرا گرفت.
پس از یادگیری نت و تئوری آواز، نوازندگی را رها کرد و بیشتر به خوانندگی و آهنگسازی روی آورد. موسی معروفی که ذوق و علاقه به خوانندگی را در او مشاهده کرد، موجبات معرفی او به محمد علی خادم میثاق، از رهبران ارکستر رادیو جوان را فراهم نمود و به این شکل پای خواننده جوان به رادیوی ملی باز شد و پس از آن پرکار ترین سال های زندگی هنری خود را آغاز نمود. اولین خوانندگی او در رادیو آهنگی به نام رنج جدایی ساخته موسی معروفی بود که در ارکستری با رهبری خادم میثاق اجرا شد.
او در این سال ها یعنی از سال ۱۳۲۸ تا ۱۳۴۴ بیش از ۱۰۰ ترانه برای رادیو ساخت و اجرا کرد، اکثر کارهای او توسط ارکستر شماره یک و دو رادیو ایران اجرا گردید. او حتی سروده بعضی از ترانه ها را خود به عهده داشت ولی از آثار شاعران برجسته ای همچون فریدون مشیری، بیژن ترقی، مهرداد اوستا، تورج نگهبان، نواب صفا و… بهره می جست. او در این مدت و در قالب همین ارکسترها با نوازندگان سرشناس وقت از جمله پرویز یاحقی، حبیب الله بدیعی، عباس شاپوری، همایون خرم، انوشیروان روحانی و… همکاری داشته است.
شیوه ی رشیدی در خوانندگی و آهنگسازی، مرز میان سنت و نوگرایی است؛ به قول خودش حد وسط را انتخاب کردهاست. او میگوید: «اگر این میانهروی و اعتدال در تمام امور دنیا جاری بود چهره جهان و زندگی خیلی زیباتر و مطبوعتر از آنچه تا کنون هست میبود.» رشیدی دربارهٔ موسیقی کلاسیک و ردیف آوازی که سینه به سینه حفظ شده و کاملترین صورت آن به وسیله موسی معروفی نتنویسی شدهاست، نظریاتی دارد و معتقد است که در اجرای آوازها، به شرط حفظ اصالت ایرانی و به خصوص تلفیق آن با شعر پارسی، باید شیوهای نو ایجاد کرد و از تکرار مکررات آن هم بهطور گسترده امساک نمود.
ایشان در سال ۳۶ با دختری از کاشان ازدواج کرد و حاصل این وصلت دختری به نام افسانه و پسری به اسم صباح بوده که هم چون پدر راه موسیقی را در پیش گرفتند.
آثار امین الله رشیدی پس از انقلاب و مخصوصا در دو دهه گذشته در قالب آلبوم هایی مجزا در آمد و در دسترس عموم قرار گرفت. آلبوم هایی نظیر عطر گیسو، چشم شب، افسونگر، بخت گمشده، دلم تنگ است و… از آثار این خواننده کهنه کار کشورمان می باشد. حس و حال ترانه های او بر اساس لطافت، نشاط و امیدواری است و کم پیش آمده که ترانه ای غمگین از او بشنویم.
امین الله رشیدی اکنون در سن ۹۶ سالگی، بسیار شاداب و زنده دل است و کهولت سن نتوانسته بر او مسلط گردد. او همچنان در برنامه های تلویزیونی و مناسبت های مختلف به عنوان میهمان حضور یافته و از او تقدیر به عمل می آید.
جالب است بدانید امین الله رشیدی مسن ترین خواننده جهان است، او در سال ۱۳۹۶ و در سن ۹۱ سالگی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد که بنا به عللی هم چون عدم سابقه اجرایی در امر سیاست و همینطور کهولت سن به مرحله پایانی راه نیافت.
ایشان نظر خاصی در مورد واژه هنر و هنرمند دارد. همیشه تاکید کرده اگر در اثری حس خوب به مخاطب داده نشود، نام آن اثر هنر نیست و صاحب اثر نیز اگر نتواند رویکرد نو و جدیدی را در کارهای خود بیاورد مشمول واژه هنرمند نمی شود. او معتقد است نود درصد از خوانندگان حال حاضر اثر جاودان و ماندگاری را خلق نمی کنند.
منابع :
مجله ی موسیقی ایرانیان
سایت نت به نت